25 oktober - dagje vrij :)

Hoi allemaal,

Het is alweer een week geleden dat ik mijn vorige blog schreef. Ik zit nu in een intercafe, waar een kerklied op de achtergrond gedraaid wordt, Lesa e kacema wandi, dat is psalm 23. Begin vorige week deden we wat rustiger aan, Mark en ik voelden ons niet zo lekker. Nu gaat het weer beter. Tijdens vorige week zijn we meegegaan met de Women Christian Fellowship, waar we het hadden over trouw in het huwelijk. In Zambia is het huwelijk erg belangrijk, de vrouwen vertelden zelfs dat als ze mishandeld werden en als ze dat konden dragen, ze bij hun man moeten blijven. Ik denk dat dat wel een beeld is dat onder de jongere generatie verandert. Hier in Zambia is het huwelijk niet alleen iets tussen twee personen, maar ook tussen twee families. Dat is hier erg belangrijk. Vroeger kozen de ouders de bruid uit voor hun zoon, zelfs zonder dat de zoon werd geraadpleegd. Tegenwoordig kiezen veel jongeren zelf, hoorde ik gisteren van een man. Het is ook grappig dat veel mensen me vragen waarom ik nog niet getrouwd ben, omdat dat erg belangrijk is in Zambia. Als je student bent wordt er van uitgegaan dat je trouwt of op zijn minst een vriendin hebt :p

Donderdag was een rustig dagje, en vrijdag gingen Mark en ik met Robby, de koster, naar de markt in het centrum van Kitwe. Ik vond daar na veel zoeken een paar sandalen, en ik betaalde. Ze kostten 100.000 kwacha, waarschijnlijk wat meer dan normaal omdat ik uit het buitenland kom, maar ze vroegen eerst 150.000, en nadat ik 80.000 bood kreeg ik ze voor 100.000. Dat is omgerekend zo'n 15 euro, denk ik. De volgende dag was een van de sandalen echter kapot, dus ik ben blij dat ik de 150.000 niet heb betaald.

Vrijdag eind van de middag ging ik kijken bij het praiseteam, de jongerengroep is hier ook meteen een praiseteam. Ze vertelden me dat ze eerder stopten omdat er een begrafenis van familie van een van de leden was, en dat ze daar de hele nacht gingen zingen. Het is bijzonder in Zambia dat als er iets gebeurt zoals een bruiloft of een begrafenis, de hele gemeenschap daarbij betrokken wordt.

Zaterdag gingen Mark en ik met de Men Christian Fellowship mee naar de waterzuivering. We keken hoe daar water uit de rivier wordt gehaald en hoe het wordt gezuiverd door filters, aluminiumsulfaat en chloor, en door het afval in het water naar de bodem te laten zinken. Dat was erg interessant, en het was leuk om te zien hoe geinteresseerd de mannen daarin waren. Daarna dronken we wat op de markt in Chimemwe, en we keken bij een dokterskliniek in die wijk. Mark en ik zijn begin van de week bij een kliniek van een Russische dokter geweest, maar dit was heel anders. Ik heb ontzag voor de dokters die daar werken. Het gebouw was vervallen, en de vloer was helemaal stukgelopen. Mensen komen er met allemaal dingen, gewone ziektes, met vragen over HIV/AIDS en malaria.

Hierna gingen we naar het huis van een van de mannen voor een Bijbelstudie. Mark en ik mochten onszelf voorstellen, en we hadden een Bijbelstudie over Jozua 24, over dat we niet moeten vergeten wat God voor ons heeft gedaan, omdat we dat snel doen, en dat we op Hem mogen vertrouwen als we in moeilijkheden zitten, en dat het goed is om Hem te dienen. Hierna gingen we terug naar de kerk. We reden steeds met een truck die we moesten duwen als hij op moest starten (dat is toen mijn sandaal kapotging :p).

's Avonds zijn we bij een receptie van een bruiloft geweest die de volgende dag in de kerk plaatsvond, dat was ook erg leuk. We hebben gedanst en lekker gegeten. Het was wel erg vreemd om in mooie kleren door het centrum van Kitwe te lopen, omdat mensen meteen dachten dat je rijk was. Ik voel me beter in gewone kleren hier, omdat die andere kleren dan iets elitairs hebben tussen de mensen hier. De mensen zijn hier ook heel open en gastvrij, ze geven zelfs als ze bijna niets hebben, en verwelkomen je altijd.

Zondagochtend hadden we twee diensten. De eerste begon om 06.45, en was een wat charismatischere dienst (dat betekent dat er wordt gedanst en anders wordt gezongen, met koren). In de dienst was een aantal getrouwde mensen, ik denk zo'n 20-25 stellen, die hun huwelijksbelofte aan elkaar en aan God vernieuwden. Dat was erg mooi. De dienst duurde wel lang, een vriend van rev. Teddy, een orthodoxe bisschop uit Amerika die in Zambia was opgegroeid en die daarna naar Amerika was vertrokken gaf een preek.

In de tweede dienst was het wat traditioneler. Mark en ik zongen een paar liederen in Bemba met de gitaar, en dat vonden de mensen erg mooi. Twee studenten gingen voor in de dienst. In Zambia ga je als theologiestudent al vanaf je eerste jaar voor. Daar leer je een hoop van!

Na de tweede dienst zouden we naar een bruiloft gaan, maar dat was wat veel, dus liet Teddy ons naar huis gaan om te lunchen (de diensten duren zo'n 2-3 uur hier, dus we waren begonnen om 06.45 en stopten om 12.30). 's Middags gingen we naar een gebedsbijeenkomst in verschillende zones. De kerk is opgedeeld in vijf zones, die elk zijn verdeeld in 5 secties. Mark ging naar zone 4 en ik naar zone 1. Op zondagmiddag komt zo'n zone bij elkaar voor een gebedsbijeenkomst. Ik nam mijn gitaar mee, en ging met een van de ouderlingen naar de bijeenkomst. Er waren zo'n 50 mensen, en het begon om 15.00 uur (dus om 15.30). Het was erg mooi, we zongen en er werd gebeden voor de problemen in de zone. In een zone kijken de mensen naar elkaar om. Ook was er een Bijbelstudie over 2 Korintiers 6, over dat we een tempel zijn van de levende God, en dat we geen andere dingen moeten dienen. Op het eind werd me gevraagd of ik iets te zeggen had, en ik vertelde kort over 2 Korintiers 12, waarin God tegen Paulus zegt: Mijn genade is u genoeg, en mijn kracht wordt zichtbaar in zwakheid. Na de bijeenkomst liep ik richting huis met een van de theologiestudenten, Douglas. Hij liet me zijn huis zien en leidde me een beetje rond door Kwacha. Daarna gingen we naar huis, en daar kwam ik Mark tegen.

Gisterochtend stonden we om 5:30 op, omdat we naar een picknick gingen en om 6.00 bij de kerk moesten verzamelen. Toen we daar kwamen was er een gebedsbijeenkomst, die al begonnen was om 5.00 uur. Volgens mij is er elke dag zo'n bijeenkomst. Het is echt mooi hoeveel mensen hier in en om de kerk doen doordeweeks.

Om 8 uur vertrokken we met de jongerengroep naar de picknick (Zambiaanse tijd dus). Er was een truck met een open laadbak. Mark zat voorin, en ik ging met de jongeren achterin zitten. We waren denk ik met zo'n 30 mensen. Het was erg leuk, maar ook spannend. Elke keer dat we langs een politiecheckpoint kwamen zongen we een lied, in de hoop dat ze ons doorlieten omdat we een groep van de kerk waren, en de truck eigenlijk te vol zat. Maar gelukkig lieten ze ons steeds door. We gingen naar Makoma-dam, een strand bij een meer. Het was ongeveer een uur rijden, denk ik. Toen we daar waren was het erg warm. We begonnen met gebed en zingen van een paar liederen. Het is mooi hoe Zambianen God bij alles betrekken. Daarna gingen voetballen, maar ik moest al snel stoppen omdat het te warm was. Ook werd er gezwommen. Het was erg gezellig, en 's middags was er een lunch die door wat mensen (vrouwen, want die doen dat hier in Zambia vooral) was voorbereid. Mark en ik kregen zelfs wat extra eten omdat we gasten waren. Ik sprak veel jongeren uit de kerk over hun studie en over de verschillen tussen Zambia en Nederland. Op het eind was er wat vrije tijd. Een paar dronken mannen vroegen wat meisjes of ze met hen mee kwamen, maar de meisjes negeerden hen. Dat vond ik erg sterk van ze, omdat de mannen een stuk ouder waren, ik denk een jaar of 30. Een van hen zei: ik doe daar niet aan mee, want ik ben een kind van God, en die doen zulke dingen niet!

Toen we weer bij elkaar gekomen waren was er een discussie over of het de schuld van de jongen was of van het meisje als de jongen haar geen aanzoek deed en ze daardoor naar een andere vriend ging zoeken. De jongeren kregen de kans alles erover te zeggen, en er kwamen goede dingen uit, zoals dat je geduld moet hebben, en elkaar moet liefhebben en aanvaarden en dat je elkaar goed moet kennen, en ook dat je moest wachten op de tijd die God voor je bestemd heeft om een vriend/vriendin te krijgen, en dat je niet uit jaloezie tegenover andere meisjes een vriend moet zoeken. Ook legde Godfrey, een van de jongeren, me wat dingen in Bemba uit tijdens de discussie :p

Hierna gingen we terug naar de kerk met de truck. Eerst zat ik op een enge plek, maar iemand zag het, en voor we vertrokken werd er ruimte gemaakt op een wat betere plek. Dat vond ik erg fijn, de mensen hier zijn echt heel lief :) Op de terugweg zongen we de hele tijd aanbiddingsliederen, in Bemba en in Engels, en er was een prachtige lucht vol sterren. Ik heb er echt van genoten, en zal deze dag niet snel vergeten! God heeft ons echt beschermd op de reis, en was bij ons, en dat was erg mooi.